သတိျပဳဖုိ႔ လုိအပ္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ရခုိင္ရုိးမ ကာကြယ္ဖုိ႔ အေရး

မုိးေအာင္ /Root Investigative Agency (RiA)

ရက္သတၱပတ္ ေလးခုအတြင္းမွာ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ခံထားရတဲ့ ဆင္တစ္ေကာင္နဲ႔  သစ္ေတြ တရားမဝင္ ခုိးထုတ္ဖုိ႔ အတြက္ စုပုံထားတဲ့ အေနထားကုိ ရခိုင္ရုိးမေတာမွာ ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။

ဇူလုိင္လ ၁၅ ရက္ေန႔က ဂြၿမဳိ႕နယ္၊ ငသုိင္းေခ်ာင္း၊ ကားလမ္းနံေဘး မုိင္တုိင္ ၃၈ မုိင္ ၃ ဖာလုံ ငေထြေခ်ာင္းဖ်ားအနီးက ရခုိင္႐ုိးမေတာမွာ အစြယ္ျဖတ္ၿပီး အေရခြံဆုတ္ခံထားရတဲ့ ဆင္တစ္ေကာင္ကုိ ေဒသခံေတြက ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး သက္ဆုိင္ရာက ဇူလုိင္ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ က်ဴးလြန္သူ (၄) ဦးကုိ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။


သူတုိ႔ေတြရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္အရ အဲဒီဂုိဏ္းဟာ ယခင္ကလည္း ဆင္ေတြကုိ ဖမ္းဆီးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

“ေဒသခံ အမဲလိုက္မုဆုိး တခ်ိဳ႕ပါေနတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ရခုိင္ရုိးမေတာအတြက္ စုိးရိမ္ရတဲ့ အရာပါပဲ” ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ ဦးေမာင္ေမာင္ၾကည္က ေျပာပါတယ္။

ၾသဂုတ္ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ သဘာဝပုိက္လုိင္းနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးအတြက္ စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ အမ္းေတာင္အုပ္စုမွာ စုပုံထားတဲ့ ကြ်န္းသစ္ေတြကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့ရသလုိ၊ ၾသဂုတ္ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ စလူးေက်းရြာက သစ္တန္ခ်ိန္ ၇ ဒႆမ ၄၈၅ တန္ကုိ တရားမ၀င္ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ ယာဥ္ (၂) စီးကုိလည္း ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။

ခုလုိ ရခုိင္႐ုိးမေတာ တေလွ်ာက္ သဘာ၀ ေတာ႐ုိင္းတိရစၥာန္ေတြ သတ္ျဖတ္ခံေနရမႈ၊ သစ္ေတြကုိ ခုိးထုတ္ယူမႈေတြ ျမင့္တက္လာမႈဟာ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ အေနထားကုိ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။

ဆင္ေတြကုိ သတ္ျဖတ္မႈဟာ အရင္တုန္းကဆုိရင္ အစြယ္ရ႐ုံအတြက္ပဲ ရည္ရြယ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ တုိင္းရင္းေဆး ေဖာ္စပ္ရန္ဆုိၿပီး ယူဆမႈေတြနဲ႔ ဆင္သားေရ၊ ႏွေမာင္းစတဲ့ အစိတ္အပုိင္းေတြဟာ ေစ်းကြက္ထဲမွာ တြင္က်ယ္လာတယ္လုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာဦးစီးဌာနရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ႀကိဳးဝုိင္းေတာ ၁၃ ခု ရွိၿပီး ဧရိယာ ၅ သိန္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္၊ ႀကိဳးျပင္ေတာ ၂၁ ခုမွာ ဧရိယာ ၁၁ သိန္းေက်ာ္နဲ႔ သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမ ၁ ခုမွာ ဧရိယာ ၄ သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိၿပီး သစ္ထုတ္လုပ္မႈကုိေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရကပဲ တုိက္႐ုိက္ စီမံခန္႔ခြဲတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရွိရပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ သစ္ေမွာင္ခုိေလာက

ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ သစ္ခုိးထုတ္လုပ္မႈ လမ္းေၾကာင္းဟာ ၂၀၁၅ မတုိင္မည္ ကာလမ်ားက ပင္လယ္ေရလမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသုိ႔ သစ္ ခုိးထုတ္မႈေတြနဲ႔ နယ္စပ္ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းမွာ အခုိင္အမွာ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္႐ိုးမႏွင့္ ပဲခူးရိုးမ အေနာက္ျခမ္းတို႔မွ ကြ်န္းသစ္ေတြကုိ  မေလးရွားႏုိင္ငံ ပီနံသို႔ ေတာင္ကုတ္ ေတာင္ၾကားလမ္းမွ တဆင့္ ခိုးထုတ္ၾကၿပီး၊ ပ်ဥ္းကတိုး၊ စကား၀ါ၊ ကညင္၊ ကေညာင္း စတဲ့ သစ္ေတြကုိ အဓိက ထုတ္ယူေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလားေဒ့(ခ်္)ႏုိင္ငံကုိ ေမွာင္ခုိပုိ႔ေဆာင္တဲ့အခါမွာေတာ့

အဓိကလမ္းေၾကာင္းဟာ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ကတဆင့္ ေရလမ္းေၾကာင္းကုိ အားထား သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္မႈေတြျပဳေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Root Investigative Agency ရဲ႕ ေမးျမန္းစုံစမ္းမႈေတြအရ သစ္ေမွာင္ခုိေတြဟာ ရခုိင္႐ုိးမကေန၊ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ သေဘၤာဆိပ္ကမ္းထိ (၁၀) ဘီး ကားႀကီးေတြနဲ႔ သယ္ေဆာင္ၿပီး ဆိပ္ကမ္းက သစ္ေတြကုိ စက္ေလွေတြနဲ႔ တဆင့္ သယ္ယူၿပီး ေမာ္ေတာ္ႀကီးေတြကုိ  တိုက္ရိုက္ တင္ေဆာင္ၾကသလို၊ ျပည္ပကုိ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ဖုိ႔ မလုံေလာက္ေသးဘူးဆုိရင္ ကလိန္ေတာင္ ျမစ္ကမ္းနံေဘးက ဆားကြင္းေနရာေတြမွာ စုေဆာင္းထားေလ့ရွိၿပီး လုိအပ္တဲ့ ပမာဏရရွိတဲ့အခါ မေလးရွားဘက္ေတြကုိ ပုိ႔ေဆာင္မႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ရခိုင္ရိုးမ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းက ကြ်န္းသစ္ေတြကုိလည္း ႀကံခင္း၊ ပန္းေတာင္း၊ မင္းတုန္း၊ ကံမ ၿမိဳ႕နယ္တို႔က ေတာင္ကုတ္ကုိ တဆင့္ ၊ ၿပီးရင္ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ပီနံဘက္ကုိ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုမက တင္ပုိ႔မႈေတြ ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ပ်ဥ္းကတိုး၊ စကား၀ါ၊ ကညင္၊ ကေညာင္း စတဲ့ သစ္ေတြကုိ မအီေခ်ာင္း၊ လမူးေခ်ာင္း၊ တန္းလြဲေခ်ာင္း စတဲ့ သစ္မာ ထြက္ရာ ေဒသကေန ဆင္၊ ကြ်ဲ၊ ႏြားလွည္း၊ စက္ေလွငယ္တို႔နဲ႔ ထုတ္ယူၿပီး ေမာ္ေတာ္ႀကီးေတြကုိ လြဲေျပာင္းကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္႕ႏုိင္ငံဘက္ကုိ ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

သစ္ေမွာင္ခုိသမားေတြဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ခုိးထုတ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ မသိရွိရေသးေပမယ့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ကေန ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သစ္ထုတ္လုပ္မႈဟာ ၅၄၆၀၀၀ ဟတ္တာ အထိ ရွိခဲ့တာဆုိတာကုိ  သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရးေအဂ်င္စီ (EIA) ရဲ႕ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၃) ရက္ေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

သစ္ထုတ္လုပ္သူေတြဟာ ထုံးစံအတုိင္း အက်င့္ပ်က္ အာဏာပုိင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကတာရွိသလုိ၊ သစ္ေမွာင္ခုိေလာက သမားၾကားထဲမွာလည္း ေလာကသား အခ်င္းခ်င္းပဋိပကၡျဖစ္မႈ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္မႈေတြရွိေနတဲ့ ေမွာင္ခုိေလာက

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ (၂ရ၊ ၂၈) မွာ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ တန္းလြဲ၊ ရြာမေက်းရြာ၊ ေမာ္လွေမာ္အနီး ေခ်ာင္းထဲက သစ္ခိုးသူ (၇) ဦး သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရၿပီး၊ ေရထဲမွာ ေမ်ာပါေနခဲ့တာကုိ ေဒသခံေတြ ေတြ႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္ေတြက အခုိင္အမာေျပာေပမယ့္ ေဒသအာဏာပုိင္မ်ားက အမႈကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ပါ။

RiA ရဲ႕ သတင္းရင္းျမစ္ေတြကေတာ့ သတ္ျဖတ္ခံရခဲ့သူ (၇) ဦးဟာ ျပည္ပကုိ ခုိးထုတ္ရန္ စုပုံထားတဲ့ သစ္ေတြကုိ ခုိးယူၿပီး ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့သူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ သစ္ေမွာင္ခုိရာဇာေတြရဲ႕ စီရင္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရတာလုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။

သစ္ေမွာင္ခုိသမားေတြဟာ တရားမဝင္လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့သူေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္နက္ကုိင္ေဆာင္မႈေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။

သစ္ေမွာင္ခုိသမားေတြဟာ ေရလမ္းခရီးေတြကုိပါ အသုံးၾကတာျဖစ္ၿပီး သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ သတင္းအရ ဖမ္းဆီးရရင္ေတာာင္မွ အသက္ကုိ အႏၱရာယ္ ျပဳႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြရွိတာေၾကာင့္ စုိးရိမ္မႈေတြရွိပါတယ္။

“အဲ့ဒီလိုတရားမ၀င္ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားမ၀င္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ သူ႔ရဲ႕လုံၿခဳံေရးအတြက္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ့္အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ လာေရာက္ ဖ်က္ဆီးမယ့္သူမ်ားကို နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ကာကြယ္သြားမွာပါ။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ သတိထား ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာပါ။ ဆိုၾကပါစို႔ ပင္လယ္ျပင္ကေန ဒီသစ္ေတြကို သယ္ၿပီးေတာ့သြားမယ္ဆိုရင္ သစ္ေတာ ၀န္ထမ္းေတြက အသက္စြန္႔ပီးေတာ့ ပင္လယ္ထဲဆင္းလုိ႔ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ပင္လယ္ျပင္ထဲကို မေရာက္ခင္မွာ ၾကိဳတင္ ဟန္႔တားႏိုင္မဲ့နည္း၊ ႀကိဳတင္သတင္းေထာက္လိႈင္းေတြကို သုံးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုနည္းေတြကို ရဖို႔အတြက္က သက္ဆိုင္ရာ ေဒသခံျပည္သူေတြမ်ားရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈအား ရာႏႈန္းျပည့္လိုပါတယ္။ သူတို႔ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုလည္း ေဒသခံျပည္သူေတြအားလုံး ဘယ္သူ ဘယ္၀ါဆိုတာ အားလုံးသိပါတယ္။ သစ္ေတာ ၀န္ထမ္းေတြက အေသးစိတ္မသိႏိုင္ပါဘူး။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူေတြကသာ သတင္း ႀကိဳေပးမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ အႏၱရာယ္ၾကားထဲ မေရာက္ခင္ ႀကိဳတင္ဟန္႔တားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လယ္ျပင္ထဲ ေရာက္သြားပီး မွေတာ့ အခက္အခဲေတြ အႏၱရာယ္ေတြမ်ားတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔လုပ္ကိုင္ရတာ အဆင္မေျပပါဘူး။”  လုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ သစ္ေတာ ဦးစီးညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးျမင့္လြင္က ေျပာပါတယ္။

သတင္းရရွိရန္ခက္ခဲဆဲ

သစ္ေမွာင္ခုိထုတ္လုပ္မႈေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေျမျပင္အေျခအေနထိ စုံစမ္းမႈေတြ ျပဳရာမွာ အသက္အႏၱရာယ္ ရန္ျပဳခံရမွာ စုိးတာေၾကာင့္ သစ္ေတာ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ေဒသလုံၿခဳံေရးအဖြဲ႔မ်ားအေနနဲ႔လည္း ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲ လႊတ္ေပးထားရတဲ့အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။

တရားမ၀င္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈေတြအတြက္ ဖမ္းဆီးရရွိမႈ မွတ္တမ္းစာရင္းမ်ားမွအပ က်န္ ဆုံး႐ႈံးမႈစာရင္းမ်ားဟာ အတည္ျပဳရန္ ခက္ခဲပါတယ္။

သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစုိးရအဖြဲ႔ တာ၀န္ယူၿပီးေနာက္မွာ သစ္ေတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေၾကညာခ်က္တစ္ခု ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး သစ္ထုတ္လုပ္မႈကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ၁ ႏွစ္ ရပ္တန္႔ေစခဲ့သလုိ၊ ပဲခူး႐ုိးမအတြက္ သစ္ထုတ္လုပ္မႈကုိ ၁၀ ႏွစ္ ရပ္တန္႔ေစခဲ့ေပမယ့္ ရခုိင္႐ုိးမအနီးမွာ သစ္ခုိးထုတ္မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္နယ္ လယ္ယာသားငါးသစ္ေတာေျမယာေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဦးေအာင္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

 “အစိုးရရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ မထိေရာက္လို႔ ျဖစ္တာပါ။  အဲ့တာကို က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာရမယ္။အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းဟာ ကိုယ္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ အမိန္႔၊ ကိုယ္ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို အသက္၀င္ေအာင္ အလုပ္လုပ္ပါ။ မဟုတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ အခုလုပ္ထားတယ္ ဒါေပမယ့္ အဲ့တာကို စီစစ္ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိဘူး။ ေဒသမွာရွိတဲ့ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း အေလးမထားဘူး။ သစ္မခုတ္ရဘူး ထုတ္ေတာ့ ထုတ္ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့တာကို မတားဆီးဘူး အေရးမယူဘူးဆိုရင္ ခုတ္တဲ့သူကေတာ့ ခုတ္ေနမွာပဲ”

သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစုိးရအေနနဲ႔ သစ္ထုတ္လုပ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ သစ္ေတာဌာနအတြင္းက လာဘ္စားမႈေတြကုိ တုိက္ဖ်က္ဖုိ႔အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိေနေၾကာင္း ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ EIA ရဲ႕ သစ္ေတာဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အသင္းေခါင္းေဆာင္ Falth Doherty က ေျပာပါတယ္။

“ လက္ရွိ ျပႆနာအားလုံးကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ေပၚလစီမရွိဘူး။ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတယ္ ဆုိတာလဲ အမွန္ပါ။ ဒါေပမယ့္  အစုိးရသစ္ရဲ႕ အခုဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ အားတက္စရာပါ။ ေရွ႕လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အျပဳသေဘာင္ေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းသစ္ပါပဲ”

သစ္ေတာဌာန ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမ်ဳိးမင္းရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘ႑ာႏွစ္ ေမလအထိ သစ္ေမွာင္ခုိ တန္ခ်ိန္ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းမိခဲ့ၿပီး သစ္ေမွာင္ခုိ ထုတ္လုပ္မႈေတြ ဆက္လက္ရွိေနေပမယ့္ ယခင္ ဘ႑ာႏွစ္ေတြကထက္ ေလ်ာ့နည္းသြားေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာေတာ့ သစ္ခုိးထုတ္လုပ္မႈေတြရွိေပမယ့္ ေလ့လာစုံစမ္းခ်က္အရ ဖမ္းဆီးမႈ အမ်ားစုဟာ မင္းဘူးၿမိဳ႕နယ္၊ ပဲခူးတုိင္း စတဲ့နယ္ေျမအတြင္းမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သစ္ခုိးထုတ္လုပ္မႈ စာရင္းအခ်က္လက္ေတြဟာ ရယူရန္ခက္ခဲေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္လုိထိန္းသိမ္းၾကမလဲ

၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ နဲ႔ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း သစ္ေတာဟက္တာ ၁ ဒႆမ ၇ သန္း (ဧက ၄ ဒသမ ၂ သန္း) ဆုံးရႈံးခဲ့ရတယ္လို႔  ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရးေအဂ်င္စီ (Environmental Investigation Agency) ရဲ႕ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္မွာ  ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ   အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ သစ္ေတာဖုံးလႊမ္းမႈ အျမင့္ဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာလည္း ႏွစ္စဥ္သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈႏႈန္း ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတဲ့ အတြက္ ေတာျပဳန္းႏႈန္းအျမင့္ဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္လို႔ ဒီအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။

အျခားတစ္ဖက္မွာ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈေတြနဲ႔အတူ ေတာရုိင္းတိရိစၦာန္ေတြပါ ဆုံး႐ႈံးလာတာေၾကာင့္ ဆင္ေဘးမဲ့ေတာတစ္ခုကိုလည္း ေမာင္ေတာ ခရုိင္အတြင္းမွာ ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒီလုိ ေဘးမဲ့ေတာ ဧရိယာေတြပါတဲ့ အေနထားမွာလည္း ေဒသခံေတြရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးရွာေဖြမႈ အေျခေနကုိလည္း သတိျပဳသင့္တယ္လုိ႔ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ ပညာရွင္ ဦးေမာင္ေမာင္ၾကည္က ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ ဆင္ေကာင္ေရ အမ်ားဆံုး ပိုင္ဆုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၁ -၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ စာရင္းေကာက္ယူမႈမ်ား အရ ေတာဆင္႐ိုင္း ခန္႔မွန္းေကာင္ေရ ၅,၀၀၀ ခန္႔ရွိၿပီး ယင္းေနာက္ပိုင္း ေကာက္ယူခဲ့ျခင္း မရွိတဲ့အတြက္ ေတာ ဆင္႐ိုင္းမ်ားေတြဟာ ေလ်ာ့နည္းလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။

သစ္ေတာဦးစီးဌာနရဲ႕  မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ စာရင္းေတြအရေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဌာနပိုင္ဆင္မ်ားအပါအဝင္ အိမ္ေမြးဆင္စုစုေပါင္း ၄,၄၅၆ ေကာင္ ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။

“ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာေတာင္ ရခိုင္ရိုးမဆင္ေဘးမဲ့ေတာ တခုပဲရွိတာေပါ့။ အခု ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း မင္းယုံေတာင္နားမွာ ဆင္ေဘးမဲ့ေတာတခု ထူေထာင္ဖို႔ အတြက္ အားလုံးအဆင္သင့္ ျဖစ္ေနပါၿပီး။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီလို သက္မွတ္တဲ့ နယ္ေျမမွာ ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ တရား၀င္ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမယာေတြကို တရားဥပေဒနဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ သစ္ေတာ ဦးစီးဌာနရဲ႕ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြနဲ႔ ေျဖေလ်ာ့ၿပီးေတာ့ သူတို႔နဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဒါေတြကို သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြကေန တဆင့္ သက္ဆိုင္ရာ သစ္ေတာဌာနေတြနဲ႔ ညိွႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ အားလုံး ေျပလည္သြားမယ္ထင္ပါတယ္”

ရခုိင္ရုိးမေတာႀကီးကေတာ့ ပဲခူး႐ုိးမလုိ သစ္ထုပ္လုပ္မႈ ရပ္တန္႔ဖုိ လုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က တုိက္တြန္းသင့္ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ လယ္ယာသားငါးသစ္ေတာေျမယာေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဦးေအာင္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံတရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ ဆင္းေဘးမဲ့ေတာ တည္ရွိရာ ရခုိင္႐ုိးမေတာဟာ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈေတြနဲ႔အတူ ေတာ႐ုိင္းတိရိစၦာန္ေတြ သတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခံေနရမႈေတြ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ ဒါကုိ အျမန္ဆုံး တားဆီးဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါတယ္”