လိင္တူအခြင့္အေရးအေပၚ မူဆလင္မ်ား ႏုတ္ဆိတ္ေနျခင္း

ညဳိထက္ေအာင္

မူဆလင္ဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ လ၊ လက္တင္ ညေနခင္းတခုမွာ အာဖဂန္ အေမရိကန္တဦး ေဂးကလပ္ တခုဆီ ေလွ်ာက္၀င္ သြားခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္ စိတ္ထင္ေတာ့ အေမရိကန္ တစ္ႏိုင္ငံတည္းမွာသာ ေတြ႔ႏိုင္၊ ျမင္ႏုိင္တဲ့ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံ စုဆုံၾက၊ တဦးအေပၚ တဦး သည္းခံၾက၊ အတူတြဲၿပီး ေနထုိင္ၾကတဲ့ ေရာသမေမႊ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ဇာတ္လမ္းတခုရဲ့ အစတခုလုိ႔ ထင္မွတ္ခဲ့တယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ စိုးရိမ္ေသာကေတြ၊  သံသယပြားမႈေတြကို ခါးစီးခံလာရတဲ့၊ မ်ိဳးဆက္တစ္ခုရဲ႕ နာၾကည္းေဒါသေတြကုိ ရင္၀ယ္ပုိက္ထားတဲ့ လူအုပ္ထဲက လူသားတဦးရဲ့ အမုန္းတရားေတြနဲ႔ က်ဴးလြန္လုိက္တဲ့ အိပ္မက္ဆိုးႀကီးရဲ႕ အစပိုင္းပါပဲ။

တကယ္တမ္း အုိမာ မာတီဟာ အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံေတာ္ (အိုင္အက္စ္)ရဲ႕ စစ္ေသြးၾကြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ္တိုင္ အစြန္းေရာက္သမားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသနတ္လိုင္စင္ရ စိတ္ေၾကာင္ေနသူတစ္ဦးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သမိုင္းမွာ အဆိုးရြားဆံုး လူအစုလိုက္ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ခဲ့သူဟာ  အေမရိကန္-မူဆလင္ တစ္ဦး ျဖစ္ေနျခင္းပါပဲ။

ေအာ္လန္ဒို ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ၿပီး တနဂၤေႏြေန႔ မနက္မွာ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ အေမရိကန္ မူဆလင္အေတာ္ေတာ္မ်ားက သူတုိ႔ရဲ့ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚ  စိတ္ကသိ ကေအာင့္ျဖစ္ရတဲ့ မတ္ေဆ့ခ်္ေတြ တင္ၾကတယ္။ မိုဟာမတ္အလီ ေသဆံုးတဲ့ သတင္းကေန အခု ေနာက္ဆုံး ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ အထိေပါ့။ “သူဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ ကုိယ္စားမျပဳဘူး။ သူ႔ကုိသူလည္း မူဆလင္လုိ႔ မေျပာသင့္ဘူး။” ဆိုၿပီး အမ်ားစုက ေရးၾကတယ္။ အခုလို ခ်က္ခ်င္း ႐ႈံခ်တာမ်ိဳး၊ လူမႈမီဒီယာေတြအေပၚ လႈပ္ရွားလာၾကတာဟာ အျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္ ပတ္သက္ေနတဲ့ သတင္းရပ္၀န္းရဲ့ ကေနဦး ေျခလွမ္းတခုေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေလ့လာမွတ္သားခဲ့ရတဲ့ လူနည္းစုေတြရဲ႕ သမိုင္း လုိပါပဲ၊ အခ်င္းခ်င္း လက္တံု႔ျပန္မႈေတြ၊ ေသြးခြဲဆက္ဆံမႈေတြႏွင့္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေတြက အေမရိကန္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ဘယ္အခ်ိန္မဆို ထျဖစ္ႏိုင္တယ္ ဆုိတာပါပဲ။  ဘာပဲေျပာေျပာ၊ အလွည့္ေျပာင္းေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔ ႀကိဳးစားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

အခုလို ဟတ္ခ်္ဆုိင္း (#) သေကၤတမ်ားျဖင့္ ေသြးစည္း ညီညြတ္မႈကုိ ျပသလာၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ ေျပာႏုိင္ဆုိႏုိင္မႈေတြကို ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အပုိင္းႏွင့္ ပတ္သက္လုိ႔ ထိလြယ္ ရွလြယ္ကိစၥရပ္ေတြကုိ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၾကမယ့္ စကား၀ုိင္းေတြ လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ သူတုိ႔ တင္တဲ့ ပိုစ့္ေတြထဲမွာ၊ လိင္တူ ခ်စ္သူ အသုိင္းအ၀ုိင္းအေပၚ ကရုဏသက္မႈေတြ၊ သူတုိ႔ႏွင့္ အတူ ေသြးစည္း ညီညႊတ္မႈ ရွိေၾကာင္း ျပတဲ့ အျပဳအမႈေတြကုိ ေတြ႕ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုိ႔စ္ေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ လိင္တူခ်စ္သူ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ႏုတ္ဆိတ္ေနတဲ့ သမုိင္းတခုေတာ့ ရွိေနတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ဟာ NRP ရဲ့ “အရာရာတုိင္းကုိ တန္ဖုိးထားရမယ္” အစီအစဥ္တြင္ အယ္ဒီတာႏွင့္ ထုတ္လုပ္သူ အျဖစ္ (၈) ႏွစ္ေလာက္ တာ၀န္ယူခဲ့တယ္။ အပတ္စဥ္တုိင္းမွာ မူဆလင္ အၾကမ္းဖက္မႈတခုကုိ ဥပမာထားၿပီး သိသာသာ ကြဲျပားေနတဲ့ အျမင္ေတြ၊ အဆက္ အစပ္ေတြကုိ ေဆြးေႏြးေစခဲ့တယ္။ မူဆင္လူမ်ဳိး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြႏွင့္ မူဆလင္ လစ္ဘရယ္၀ါဒီေတြကုိ အသံေတြကုိ အဓိက ေဇာင္းေပးေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အၾကား ကြာဟေနတဲ့ ေခ်ာက္ကမ္းပါးႀကီးကုိ ျပန္ေစ့ႏုိင္မည့္ မ်ဳိးဆက္တခုအေပၚ ကြ်န္ေတာ္ အေကာင္းျမင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ေတာင္ ကြ်န္ေတာ္ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္မႈႏွင့္ ကြ်န္ေတာ့္ လိင္အယူအဆကုိ တထပ္တည္းက်ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ တကုိယ္ေတာ္ ရုန္းကန္ ႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ ႀကီးျပင္းလာတဲ့အခ်ိန္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လမ္းကုိ လုိက္ရမလဲ ဆုိတဲ့အေပၚ စံျပဳႏုိင္ေလာက္တဲ့ မူဆလင္ပုံစံ၊ ဒါမွမဟုတ္ အလင္းျပေပမယ့္ အရာ ဆုိလုိ႔ ဘာဆုိဘာမွ် မရွိခဲ့ဘူး။ အုိဘားမား အစုိးရလက္ထက္မွာ လိင္တူ ခ်စ္သူမ်ား အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္ခံလာၾကေပမယ့္ တုိးတက္တဲ့အျမင္ ရွိၾကပါတယ္ ဆုိတဲ့ မူဆလင္ေတြေတာင္ ေတြေ၀ေနၾကတုန္းပါပဲ။ လိင္တူခ်င္း လက္ထပ္မႈကုိ ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ပညာရွင္ ရီဇအဆလင္ႏွင့္ လူရႊင္ေတာ္ ဟာဆန္မင္ဟတ္ရဲ့ အိတ္ဖြင့္ေပးစာဟာ ကြ်န္ေတာ္ဖတ္ ေန႔စဥ္သတင္းေတြထဲမွာ  ေဆြးေႏြးျငင္းခုံစရာႏွင့္ ေသာကပြားစရာ အျဖစ္ ထိပ္ဆုံးမွ ေနရာယူထားခဲ့တယ္။ “အစၥလာမ္ဘာသာက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိိ လက္ခံယုံၾကည္ဖုိ႔ သင္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိင္တူခ်စ္သူေတြအတြက္ အေကာင္းဆုံး နည္းလမ္းကေတာ့ အိမ္ေထာင္မျပဳဘဲ ေနတာပါပဲ။ မွားတာကေတာ့ မွားတာပါပဲ” ဟု တေယာက္က ေရးလာခဲ့တယ္။

မူဆလင္အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ အစဥ္အလာ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆုိတာ ဘာသာအေပၚ ယုံၾကည္သက္၀င္မႈ၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းခံပါပဲ။ မဂၤလာေဆာင္ အခမ္းအနားေတြ၊ ေစ့စပ္ပြဲေတြနဲ႔ မိသားစုအလုိက္ ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ၾကတာေတြကုိ လႊတ္လပ္စြာ လုပ္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။  အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ခံရတဲ့ ေခတ္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဟာ လိင္တူ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြအေပၚ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ကာကြယ္ေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြအေပၚ တူညီမႈရွိၾကေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ အယူအဆေတြဟာ ဆင္ျခင္တုံတရားအေပၚမွာ အေျခမခံထားသလုိ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္းဆက္ႏြယ္ထားျခင္းလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ အထူးအေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတခုက လိင္တူဆက္ဆံၾကသည့္ မူဆလင္ေယာကၤ်ားေတြလုိ႔ သိသြားၾကရင္ သူတုိ႔ကုိ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ဖယ္ထုတ္လုိက္ၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ ေအာ္လန္ဒုိမွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဒီလုိအေပၚယံ ေျဖရွင္းမႈေတြႏွင့္ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆုိတာ သိလာခဲ့ၾကတယ္။

ဘယ္ဘာသာတရားကမွ် လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအေပၚ ခ်ဳပ္ျခယ္ကန္႔သတ္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဘုရားသခင္၏ အလုိေတာ္အတုိင္း ဆုိၿပီး လိင္တူ ခ်စ္သူ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားေပၚ ဖယ္ၾကဥ္ထားျခင္းႏွင့္ မေတာ္မတရား ျပဳမႈ က်င့္ႀကံမႈေတြဟာ ယုံၾကည္ သက္၀င္သူမ်ားအၾကား စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ အမွန္တရားတခု ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ အျပစ္ေတြကုိ ဆင္ေျခေပးဖုိ႔  ဒါေတြဟာ အေၾကာင္းျပခ်က္ မဟုတ္ပါဘူး။ အုိမာ မာတီးဟာ သူ႔ယုံၾကည္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ အမုန္းတရားေၾကာင့္ ေဂးကလပ္တခုကုိ ဒရၾကမ္း ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္။ သူတုိ႔ရဲ့ လုံၿခံဳတဲ့ ကမၻာေလးမွာ သူတုိ႔ခ်စ္တဲ့သူေတြ၊ သူတုိ႔ကုိ ခ်စ္တဲ့သူေတြကုိႏွင့္ ေပ်ာ္ျမဴးေနၾကတဲ့ အေမရိကန္ေတြကုိ အုိမာ မာတီးက ေသနတ္ႏွင့္ ပစ္သတ္ၿပီး အစုအလုိက္ အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္လုိက္တယ္။ ဒီသတ္ျဖတ္မႈဟာလည္း မူဆလင္တေတြ အထြတ္ အျမတ္ထားတဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ လ၊ ရာမဒမ္ လ မွာ ျပဳလုပ္လုိက္တာ ျဖစ္တယ္။ အမုန္းတရားကုိ မ်က္ႏွာဖုံးစြပ္ၿပီး ကုိ္ယ့္အတၱကုိ ဖြင့္ထုတ္ လုိက္တာ ျဖစ္တယ္။ ေသနတ္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ပစ္သတ္မႈ၊ စိတ္ေ၀ဒနာရွိမႈႏွင့္ ရူးေၾကာင္မူးေၾကာင္ အုိင္ဒီယုိေလာ္ဂ်ီမ်ားကုိ ေရာေမႊထားသည့္ အဆိပ္တက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေပါ့ႏုိက္ကလပ္ အၾကမ္းဖက္မႈဟာ အေမရိကန္ေတြအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုပါပဲ။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႕ လက္ရွိႏုိင္ငံေရး ရာသီမွာ အလြယ္တကူ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး လုပ္ရပ္တုိ႔ကုိ ဆန္႔က်င္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။  မူဆလင္ ဘာသာ၀င္ေတြအတြက္ အခုလုိ လိင္တူအခြင့္အေရးကုိ ဦးစားေပးတဲ့ ႏုိင္ငံ၊ တန္းတူလက္ထပ္ထိမ္းျခားမႈ အမွန္တကယ္ေပးတဲ့ ႏုိင္ငံ၊ အမ်ားႏွင့္ သဟဇာတက်က် ယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ႏုိင္ေရးဟာ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္တယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ ေနထုိင္ျခင္းအား  ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လုိခံစားရသလဲ ဆုိတာကုိ အေလးအနက္ သုံးသပ္ရမည့္ အခ်ိန္ပါပဲ။

သူရဲ့ တေယာက္တည္း ဆဲလ္ဖီဆြဲတဲ့ ပုံေတြ၊ စိတ္ေလးလံေနတဲ့ပုံစံ ရုိက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြကုိ သတင္းမွာ ေတြ႕လုိက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႔ အုိမာ မာတီဟာ စိတ္မႏွံသူ တဦးလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရ ထိလြယ္ခ်လြယ္သူ တဦးလားဆုိသည္ကုိ မေ၀ခြဲတတ္ပါဘူး။ လိင္တူ အမ်ဳိးသားႏွစ္ဦး နမ္းရႈပ္ေနတဲ့ ပုံက သူ႔ကုိ အစုအလုိက္ အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ဖုိ႔ တြန္းအားေပးခဲ့ေလသလား ဆုိတာကုိလည္း ကြ်န္ေတာ္ နားမလည္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ သိလုိက္ရတဲ့ အခ်က္တခ်က္က ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အေနႏွင့္ ဒီတႏုိင္ငံတည္းမွာသာ ရွိတဲ့ အျပန္အလွန္ ေပါင္းစပ္ေရာေမႊထားတဲ့ ပေဒသာစုံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကုိ  လက္ခံႏုိင္ေအာင္  လူအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကားတြင္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရေရာ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ၊ ဘာသာေရး အရ မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဘူး ဆုိရင္ ဒီထက္ဆုိးတဲ့ ေမွာင္မုိက္တဲ့ ေန႕ရာေတြဟာ ေရွ႕မွာ အသင့္ေစာင့္ဆုိင္းလ်က္ ရွိေနပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔က The New York Times တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ Bilal Qureshi ၏ The Muslim Silence on Gay Rights ကုိ ညဳိထက္ေအာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္။

မူရင္း - http://www.nytimes.com/2016/06/13/opinion/the-muslim-silence-on-gay-rights.html?ref=international&_r=3

Photo: A vigil in Seattle honoring the victims of the shooting in Orlando, Fla
Lindsey Wasson/The Seattle Times, via Associated Press